ĐỀ TRANH TAM HỮU ĐỒ(thơ: LÝ TỬ TẤN) - CẢM TÁC HƯƠNG THỀM MÂY

 

ĐỀ TRANH TAM HỮU ĐỒ(thơ: LÝ TỬ TẤN)

*

Đề tam hữu đồ 題三友圖 • Đề tranh ba người bạn

Thơ » Việt Nam » Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn » Lý Tử Tấn

PHIÊN ÂM

Mang mang vân nhưỡng gian,

Thực vật nhất hà khoả.

Bồ liễu tiên điêu linh,

Đào lý cạnh dung dã.

Quyến bỉ tuế hàn tư,

Mộc trung kiệt tam giả.

Kính tiết lăng thu đông,

Trinh tâm duyệt xuân hạ.

Phong tuyết tự thanh kỳ,

Viêm thử cánh tiêu sái.

Quân tử hữu tự nhân,

Vô khả vô bất khả.

Túc dĩ liêm quần ngoan,

Túc dĩ lập chúng noạ.

Khí chất tiện biến hoá.

*

* Vô khả vô bất khả

Câu này rút ở sách Luận ngữ, ý nói không câu nệ.

*Túc dĩ liêm quần ngoan…

Ý ở hai câu này rút từ câu trong sách Mạnh Tử (chương 15, thiên Tận tâm hạ): “Ngoan phu liêm noạ phu hữu lập chí” (Kẻ xằng bậy hoá ra đoan chính, kẻ hèn kém hoá ra kẻ có chí khí).

Dịch nghĩa

Trong khoảng đất trời mênh mang

Cây cỏ sao mà nhiều thế?

Cây bồ, cây liễu điêu tàn trước tiên

Còn cây đào, cây mận đua nhau khoe tươi

Trong các loại cây chịu được rét mùa đông

Thì ba bạn (tùng, trúc, mai) là kiệt xuất

Khí tiết cứng cỏi át cả thu đông

Tấm lòng kiên trinh trải cả xuân hè

Trong gió tuyết vẫn thanh bạch lạ kỳ

Lúc nóng bức vẫn càng thêm tiêu sái

Giống như người quân tử

Không thể mà không gì không thể

Đủ làm cho kẻ tham ngoan hoá ra kẻ liêm

Đủ khiến kẻ hàn kém hoá ra kẻ khá giả

Ngắm tranh ba người bạn này, khí chất liền biến đổi

**

CẢM TÁC

An nhiên cùng với non trời

Muôn loài thực vật nối đời quần sinh

Tàn mau bồ liễu hư linh

Đẹp xinh đào mận sắc hinh tươi xanh

An lòng chịu nổi giá băng

Đồng hành tùng ,trúc ,mai gan kiêu hùng

Tiết khí át cả rét đông

Kiên trinh nhuần nhã hạ xuân trải hòa

Dẫu trong gió tuyết cứ là

Hay khi nồng bức vậy mà túc dao

Tựa như quân tử tiết hào

Nỏ thề nỏ hứa cách nào cũng xong

Khiến người gian thành khiết trung

Người bần kém kẻ hèn cùng hóa sang

Ngắm tranh ba người bạn vàng

Cảm nghe khí chất truyền sang tâm người.

Hương Thềm Mây – GM nguyễn đình Diệm - 03.4.2019 .

*