Quỷ Môn đạo trung 鬼門道中 • Trên đường qua Quỷ Môn Thơ » Việt Nam » Nguyễn » Nguyễn Du » Thanh Hiên thi tập » Làm quan ở Bắc Hà (1802-1804)

 

Quỷ Môn đạo trung 鬼門道中 • Trên đường qua Quỷ Môn

Thơ » Việt Nam » Nguyễn » Nguyễn Du » Thanh Hiên thi tập » Làm quan ở Bắc Hà (1802-1804)

*

Phiên âm

Quỷ Môn đạo trung

Quỷ môn thạch kính xuất vân côn (căn),

Chinh khách nam quy dục đoạn hồn.

Thụ thụ đông phong xuy tống mã,

Sơn sơn lạc nguyệt dạ đề viên.

Trung tuần lão thái phùng nhân lãn,

Nhất lộ hàn uy trượng tửu ôn.

Sơn ổ hà gia đại tham thuỵ?

Nhật cao do tự yểm sài môn.

*

Dịch nghĩa

Đường đá ở núi Quỷ Môn từ chân mây đi ra,

Lữ khách về nam trông thầy mà kinh hồn.

Gió đông thổi qua hàng cây vào đám ngựa đi tiễn,

Trăng tà lặn sau dãy núi, ban đêm nghe tiếng vượn hú.

Ta đang độ tuổi trung niên mà đã có vẻ già, rất ngại chuyện thù tiếp,

Dọc đường trời lạnh, nhờ hơi rượu mà ấm lòng.

Trong xóm dưới núi kia, nhà ai ham ngủ thế?

Mặt trời lên cao rồi mà cửa tre còn đóng kín. Nguồn : thivien.net

*

Quỷ Môn quan thuộc khu vục ải Chi Lăng, xã Chi Lăng. Năm 1804 thời nhà Nguyễn, Nguyễn Du trên đường đi sứ sang nhà Thanh, khi qua Chi Lăng đã làm bài thơ này. Theo Việt Hoa thông sứ sử lược của Bế Lãng Ngoạn và Lê Văn Hoè, sứ bộ Việt Nam trên bước đường thiên lý sang Trung Hoa đều dừng tại Quỷ Môn quan trước khi tiến đến ải Nam Quan.

*

PHỎNG TÁC

“ QUỶ MÔN ĐẠO TRUNG” 

Gập ghềnh dốc đứng cảnh cheo leo,

Khách đến Quỷ Môn chẳng dám trèo.

Gió thổi rừng thiêng chùn vó ngựa,

Trăng tan núi thẳm gợn lưng đèo

Nom già kẻ tới lười lỡ tiếp,

Trở lạnh rượu còn vội uống theo.

Xóm lá nhà ven vùi ngái ngủ,

Nắng tràn trời sáng vẫn nằm queo.

Viên Minh (Phỏng dịch)

*

CẢM DỊCH

Vách đá cheo leo vượt Quý môn

Xuôi nam dốc dựng thấy tiêu hồn

Đông phong bấc thổi cây run tiễn 

 Nguyệt xế non soi vượn hú dồn

Tuổi đã nom già, người ngại gặp

Trời đà trở rét, rượu khà luôn

Nhà ai triền núi còn im cửa

Sáng bảnh ra rồi vẫn giấc ngon

HƯƠNG THỀM MÂY (Cảm dịch)

*

CẢM TÁC

Đường mây lách đá Quỷ Môn quan

Khách ngại nam du khó bảo toàn

Ngựa hãi đông phong xuyên lối tiễn

Tà dương vượn réo vẻ đa đoan

Cao niên chẳng muốn giao tri kỷ

Chén rượu hâm lòng ấm dạ loan

Xóm núi vài nhà im ỉm ngủ

Ban trưa kín cửa lặng ai oan

21/8/2025

Cao Văn Khải